DEKRET PENITENCJARII APOSTOLSKIEJ O UZYSKANIU ODPUSTU
PODCZAS ZWYCZAJNEGO JUBILEUSZU ROKU 2025
OGŁOSZONEGO PRZEZ JEGO ŚWIĘTOBLIWOŚĆ PAPIEŻA FRANCISZKA

„Ter­az nad­szedł czas nowego Jubileuszu, w którym Drzwi Święte zostaną ponown­ie otwarte, aby dać żywe doświad­cze­nie Bożej miłoś­ci” (Spes non con­fun­dit, 6). W bul­li ogłasza­jącej Zwycza­jny Jubileusz roku 2025 Ojciec Świę­ty w obec­nym his­to­rycznym momen­cie, w którym „ludzkość niepom­na na dra­maty przeszłoś­ci, pod­dawana jest nowej i trud­nej pró­bie, w której wiele ludów jest uciskanych przez bru­tal­ność prze­mo­cy” (Spes non con­fun­dit, 8), wzy­wa wszys­t­kich chrześ­ci­jan, aby stali się piel­grzy­ma­mi nadziei. Jest to cno­ta, którą należy odkryć na nowo w znakach cza­su, które, obe­j­mu­jąc „tęs­knotę ludzkiego ser­ca, potrze­bu­jącego zbaw­czej obec­noś­ci Boga, doma­ga­ją się, by zostały przek­sz­tał­cone w zna­ki nadziei” (Spes non con­fun­dit, 7), które należy czer­pać przede wszys­tkim z łas­ki Bożej i pełni Jego miłosierdzia.

Już w bul­li ogłasza­jącej Nadzwycza­jny Jubileusz Miłosierdzia w 2015 roku papież Fran­ciszek pod­kreślił, że w tym kon­tekś­cie odpust nabiera „szczegól­nego znaczenia” (Mis­eri­cor­diae vul­tus, 22), gdyż miłosierdzie Boże „sta­je się odpustem Ojca, który poprzez Koś­ciół — Oblu­bi­enicę Chrys­tusa — dociera do grzeszni­ka, które­mu udzielił już prze­baczenia, i uwal­nia go od wszel­kich pozostałoś­ci skutków grzechu” (tamże). Podob­nie i dzisi­aj Ojciec Świę­ty oświad­cza, żedar odpus­tu „pozwala nam odkryć, jak nieogranic­zone jest miłosierdzie Boga. To nie przy­padek, że w starożyt­noś­ci ter­min „miłosierdzie” był uży­wany zami­en­nie z ter­minem „odpust”, właśnie dlat­ego, że ma wyrażać pełnię Bożego prze­baczenia, które nie zna granic” (Spes non con­fun­dit, 23). Odpust jest więc łaską jubileuszową.

Dlat­ego też z okazji Zwycza­jnego Jubileuszu roku 2025, z woli Papieża, ten „Try­bunał Miłosierdzia”, do którego należy roz­porządzanie wszys­tkim, co doty­czy udziela­nia i korzys­ta­nia z odpus­tu, zamierza zachę­cić dusze wiernych do karmienia się prag­nie­niem uzyska­nia odpus­tu jako daru łas­ki, właś­ci­wego i unikalnego dla każdego Roku Świętego, i ustanaw­ia następu­jące wymo­gi, aby wierni mogli sko­rzys­tać z „przepisów umożli­wia­ją­cych uzyskanie i skuteczne prak­tykowanie jubileuszowego odpus­tu” (Spes non con­fun­dit, 23).

Pod­czas Zwycza­jnego Jubileuszu roku 2025 pozosta­je w mocy każdy inny udzielony odpust. Wszyscy wierni naprawdę poku­tu­ją­cy, wyk­lucza­ją­cy wszelkie przy­wiązanie do jakiegokol­wiek grzechu (por. Enchirid­ion Indul­gen­tiarum, wyd. IV, norm. 20, § 1) i poruszeni duchem miłosierdzia, którzy w Roku Świę­tym oczyś­cili się poprzez sakra­ment poku­ty i pokrzepili się Komu­nią Świętą, będą mod­lić się zgod­nie z intenc­ja­mi Papieża, ze skar­b­ca Koś­cioła będą mogli uzyskać odpust zupełny, odpuszcze­nie i darowanie swoich grzechów, który będzie moż­na także zyskać dla dusz czyść­cowych, dokonu­jąc jed­nego z wymienionych niżej dzieł:

I. O świę­tych piel­grzymkach

Wierni, piel­grzy­mi nadziei, będą mogli uzyskać odpust jubileuszowy udzielony przez Ojca Świętego, jeśli odbędą pobożną piel­grzymkę:

w kierunku dowol­nego świętego miejs­ca jubileuszowego: tam pobożnie uczest­niczyć we Mszy Świętej (o ile przepisy litur­giczne na to pozwala­ją, będzie moż­na przede wszys­tkim korzys­tać z for­mu­la­rza Mszy właś­ci­wej Jubileuszowi bądź Mszy w rożnych potrze­bach: o pojed­nanie, o odpuszcze­nie grzechów, o uprosze­nie miłoś­ci i o zachowanie poko­ju i spraw­iedli­woś­ci); we Mszy przy udzie­le­niu sakra­men­tów wta­jem­niczenia chrześ­ci­jańskiego lub w Sakra­men­cie Namaszczenia Chorych; nabożeńst­wie Słowa Bożego; Liturgii Godzin (godz­i­na czy­tań, jutrz­nia, niesz­pory); Drodze Krzyżowej; różańcu; recy­tacji hym­nu Akatys­tu; nabożeńst­wie pokut­nym, zakońc­zonym indy­wid­u­al­ną spowiedz­ią pen­i­ten­tów, zgod­nie z aktem pokut­nym (for­ma II);

w Rzymie: do co najm­niej jed­nej z czterech Papies­kich Bazy­lik Więk­szych: św. Pio­tra na Watykanie, Najświęt­szego Zbaw­iciela na Lat­eranie, Mat­ki Bożej Więk­szej, św. Pawła za Mura­mi;

w Zie­mi Świętej: do co najm­niej jed­nej z trzech bazy­lik: Grobu Świętego w Jero­zolim­ie, Nar­o­dzenia Pańskiego w Betle­jem, Zwias­towa­nia Pańskiego w Nazare­cie;

w innych okrę­gach koś­ciel­nych: do koś­cioła kat­e­dral­nego lub innych koś­ciołów i miejsc świę­tych wyz­nac­zonych przez ordy­nar­iusza miejs­ca. Biskupi uwzględ­nią potrze­by wiernych i samą możli­wość zachowa­nia nien­arus­zonego znaczenia piel­grzym­ki, z całą jej moc­ną sym­bo­l­iką, zdol­ną ukazać naglącą potrze­bę nawróce­nia i pojed­na­nia;

II. W pobożnych naw­iedze­niu miejsc świę­tych

Wierni będą mogli uzyskać podob­nie odpust jubileuszowy, jeśli indy­wid­u­al­nie lub w grupie, pobożnie naw­iedzą dowolne miejsce jubileuszowe i tam przez odpowied­ni czas odpraw­ią ado­rację eucharysty­czną i rozmyślanie, kończąc mod­l­itwą „Ojcze nasz”, Wyz­naniem wiary w jakiejkol­wiek dopuszc­zonej formie i mod­l­itwą do Maryi, Mat­ki Bożej, aby w tym Roku Świę­tym wszyscy „mogli doświad­czyć bliskoś­ci najczul­szej z mam, która nigdy nie opuszcza swoich dzieci” (Spes non con­fun­dit, 24).

Z okazji Roku Jubileuszowego, oprócz wyżej wymienionych znami­en­nych miejsc piel­grzymkowych, będzie moż­na naw­iedz­ić także inne miejs­ca święte, na tych samych warunk­ach:

w Rzymie: Bazy­li­ka Świętego Krzyża z Jero­zolimy, Bazy­li­ka św. Wawrzyń­ca za Mura­mi, Bazy­li­ka św. Sebas­tiana za Mura­mi (zde­cy­dowanie zale­ca się pobożne naw­iedze­nie zwane „Piel­grzymką do Sied­miu Koś­ciołów”, tak drogą św. Fil­ipowi Nereuszowi), Sank­tu­ar­i­um Bożego Miłosierdzia – Koś­ciół San­to Spir­i­to in Sas­sia, Koś­ciół św. Pawła przy Trzech Źródłach – miejsce męczeńst­wa Apos­toła, Katakum­by chrześ­ci­jańskie; koś­cioły trasy jubileuszowej Iter Europaeum oraz koś­cioły poświę­cone Patronom Europy i Dok­torom Koś­cioła (Bazy­li­ka San­ta Maria sopra Min­er­va, Koś­ciół San­ta Brigi­da przy Cam­po de’Fiori, Koś­ciół Mat­ki Bożej Zwycięskiej, Koś­ciół Trinità dei Mon­ti, Bazy­li­ka św. Cecylii na Zaty­brzu, Bazy­li­ka św. Augusty­na na Polu Mar­sowym);

w innych miejs­cach na świecie: dwie papieskie bazy­li­ki mniejsze w Asyżu: św. Fran­cisz­ka i Najświęt­szej Marii Pan­ny od Aniołów; papieskie bazy­li­ki: San­ta Casa w Lore­to, Mat­ki Bożej Różań­cowej w Pom­pe­jach, św. Antoniego w Pad­wie; każ­da bazy­li­ka mniejsza, kat­e­dra, koś­ciół konkat­e­dral­ny, sank­tu­ar­i­um maryjne oraz dla dobra wiernych każ­da wyróż­ni­a­ją­ca się kole­gia­ta lub sank­tu­ar­i­um wyz­nac­zone przez każdego bisku­pa diecez­jal­nego lub eparchial­nego, a także sank­tu­ar­ia kra­jowe lub między­nar­o­dowe, „święte miejs­ca gościn­noś­ci i uprzy­wile­jowane przestrze­nie budzenia nadziei” (Spes non con­fun­dit, 24), wskazane przez Kon­fer­enc­je Episkopatów.

Wierni prawdzi­wie skruszeni, którzy nie będą mogli uczest­niczyć w uroczystych cel­e­brac­jach, piel­grzymkach i pobożnym naw­iedze­niu, z ważnych powodów (przede wszys­tkim siostry i mnisi klauzurowi, oso­by starsze, chorzy, osadzeni w więzieni­ach, a także ci, którzy w szpi­talu lub w innych miejs­cach opie­ki, stale posługu­ją chorym), uzyska­ją odpust jubileuszowy na tych samych warunk­ach, jeżeli zjed­noczeni duchowo z wierny­mi obec­ny­mi, zwłaszcza w momen­tach, w których słowa Ojca Świętego lub biskupów diecez­jal­nych są przekazy­wane za pośred­nictwem środ­ków komu­nikacji medi­al­nej, w swoim domu lub tam, gdzie pow­strzy­mu­je ich przeszko­da (np. w kapl­i­cy klasz­tornej, w szpi­talu, w domu opie­ki, w więzie­niu…), odmówią Ojcze nasz, Wyz­nanie wiary w jakiejkol­wiek dopuszc­zonej formie i inne mod­l­itwy zgodne z intenc­ja­mi Roku Świętego, ofi­arowu­jąc swo­je cier­pi­enia lub życiowe trud­noś­ci;

III. W dziełach miłosierdzia i poku­ty

Pon­ad­to wierni będą mogli uzyskać odpust jubileuszowy, jeśli w duchu pobożnoś­ci będą uczest­niczyć w mis­jach ludowych, rekolekc­jach lub spotka­ni­ach for­ma­cyjnych poświę­conych tek­stom Soboru Watykańskiego II i Kat­e­chiz­mu Koś­cioła Katolick­iego, które odbędą się w koś­ciele lub innym odpowied­nim miejs­cu, według zamysłu Ojca Świętego.

Pomi­mo zasady, że dzi­en­nie moż­na uzyskać tylko jeden odpust zupełny (por. Enchirid­ion Indul­gen­tiarum, wyd. IV, norm. 18, § 1), wierni otrzy­ma­ją akt miłosierdzia na rzecz dusz czyść­cowych, jeśli pra­wowicie przys­tąpią po raz dru­gi tego samego dnia do sakra­men­tu Komu­nii, będą mogli uzyskać dwukrot­nie odpust zupełny tego samego dnia, obow­iązu­ją­cy jedynie za zmarłych (czyli w ramach cel­e­bracji eucharysty­cznej; por. kan. 917 i Papies­ka Komis­ja ds. Aut­en­ty­cznej Inter­pre­tacji KPK, Respon­sa ad dubia, 1, 11 lip­ca 1984). Przez tę pod­wójną ofi­arę dokonu­je się god­ny pochwały prze­jaw miłoś­ci nad­przy­rod­zonej, gdyż więź, która łączy wiernych piel­grzy­mu­ją­cych jeszcze na zie­mi z misty­cznym Ciałem Chrys­tusa, wraz z tymi, którzy już zakończyli swą drogę, ze wzglę­du na fakt, że „odpust jubileuszowy, na mocy mod­l­itwy, jest przez­nac­zony w szczegól­ny sposób dla tych, którzy odes­zli przed nami, aby mogli otrzy­mać pełnię miłosierdzia” (Spes non con­fun­dit, 22).

W szczegól­ny właśnie sposób „w Roku Jubileuszowym będziemy wezwani do bycia namacal­ny­mi znaka­mi nadziei dla wielu braci i sióstr żyją­cych w trud­nych warunk­ach” (Spes non con­fun­dit, 10): Odpust jest zatem również przyp­isany do dzieł miłosierdzia i poku­ty, które świad­czą o pod­ję­tym nawróce­niu. Wierni podąża­jąc za przykła­dem i polece­niem Chrys­tusa, będą zachę­cani do częst­szego pode­j­mowa­nia dzieł miłoś­ci i miłosierdzia, głównie na rzecz służ­by bra­ciom obciążonym różny­mi potrze­ba­mi. Dokład­niej odkryjmy na nowo „uczyn­ki miłosierdzia wzglę­dem ciała: głod­nych nakarmić, spragnionych napoić, nagich przy­o­dzi­ać, przy­byszów w dom przyjąć, chorych naw­iedzać, więźniów pocieszać, umarłych pogrze­bać.” (Mis­eri­cor­diae vul­tus, 15) i odkryjmy na nowo również „uczyn­ki miłosierdzia wzglę­dem ducha: wąt­pią­cym dobrze radz­ić, nieu­miejęt­nych pouczać, grzeszą­cych upom­i­nać, stra­pi­onych pocieszać, urazy chęt­nie darować, przykrych cier­pli­wie znosić, mod­lić się za żywych i umarłych” (tamże).

Podob­nie wierni będą mogli uzyskać odpust jubileuszowy, jeśli udadzą się w celu odwiedzenia i poświęce­nia właś­ci­wego cza­su bra­ciom zna­j­du­ją­cym się w potrze­bie lub w trud­nej sytu­acji (chorym, więźniom, samot­nym osobom starszym, niepełnosprawnym…), piel­grzy­mu­jąc nie­jako do obec­nego w nich Chrys­tusa (por. Mt 25, 34–36) i wypeł­ni­a­jąc zwykłe warun­ki duchowe, sakra­men­talne i mod­litewne.

Wierni bez wąt­pi­enia będą mogli te odwiedziny pow­tarzać w ciągu Roku Świętego, uzysku­jąc za każdym razem odpust zupełny, nawet każdego dnia.

Jubileuszowy odpust zupełny moż­na osiągnąć także przez dzi­ała­nia wyraża­jące w sposób konkret­ny i bez­in­tere­sowny ducha poku­ty, który jest jak­by duszą Jubileuszu, odkry­wa­jąc na nowo w szczegól­noś­ci pokut­ną wartość piątku: pow­strzy­manie się w duchu poku­ty przy­na­jm­niej przez jedne dzień od błahych rozry­wek (real­nych, ale także wirtu­al­nych, spowodowanych na przykład przez media i sieci społecznoś­ciowe) oraz od zbęd­nej kon­sumpcji (na przykład prak­ty­ka pos­tu lub wstrzemięźli­woś­ci zgod­na z ogól­ny­mi nor­ma­mi Koś­cioła i szczegółowy­mi zalece­ni­a­mi biskupów), połąc­zona z przekazaniem odpowied­niej sumy pieniędzy ubogim; wspieranie dzieł o charak­terze religi­jnym lub soc­jal­nym, zwłaszcza na rzecz obrony i ochrony życia na wszys­t­kich jego eta­pach oraz samej jakoś­ci życia, opuszc­zonych dzieci, młodzieży zma­ga­jącej się trud­noś­ci­a­mi, star­ców potrze­bu­ją­cych opie­ki lub samot­nych, migrantów z różnych kra­jów, „którzy opuszcza­ją swo­ją ziemię w poszuki­wa­niu lep­szego życia dla siebie i swoich rodzin” (Spes non con­fun­dit, 13); poświę­canie znacznej częś­ci wol­nego cza­su na dzi­ałal­ność na rzecz wolon­tariatu, która służy intere­sowi społecznoś­ci, lub inne podob­ne formy oso­bis­tego zaan­gażowa­nia.

Wszyscy biskupi diecez­jal­ni lub eparchial­ni i ci, którzy prawnie są z nimi zrów­nani, w najwłaś­ci­wszym dniu tego okre­su jubileuszowego, przy okazji głównych uroczys­toś­ci w kat­e­drze i w poszczegól­nych koś­ciołach jubileuszowych, będą mogli udzielić papieskiego bło­gosław­ieńst­wa z dołąc­zonym odpustem zupełnym, który mogą otrzy­mać wszyscy wierni, którzy otrzy­ma­ją to bło­gosław­ieńst­wo pod zwykły­mi warunk­a­mi.

W celu dusz­paster­skiego ułatwienia dostępu do sakra­men­tu poku­ty i osiąg­nię­cia Bożego prze­baczenia poprzez władzę kluczy, ordy­nar­iusze miejs­ca proszeni są o udzie­le­nie kanon­ikom i kapłanom, którzy w kat­e­drach i koś­ciołach wyz­nac­zonych na Rok Świę­ty, będą mogli wysłuchać spowiedzi wiernych, uprawnień jedynie do forum wewnętrznego, o czym dla wiernych Koś­ciołów Wschod­nich stanowi kan. 728, § 2 KKKW, a w przy­pad­ku ewen­tu­al­nego zas­trzeże­nia dla określonej władzy – kan. 727, z wyłącze­niem, jak jest oczy­wiste, przy­pad­ków o których mowa w kan. 728, § 1; nato­mi­ast dla wiernych Koś­cioła łacińskiego uprawnień o których mowa w kan. 508, § 1 KPK.

W związku z tym Pen­i­tenc­jaria wzy­wa wszys­t­kich księży, aby z hojną dys­pozy­cyjnoś­cią i poświęce­niem siebie zapewnili jak najsz­er­szą możli­wość uzyska­nia przez wiernych środ­ków zbaw­ienia; usta­lali i pub­likowali ter­miny spowiedzi, w porozu­mie­niu z pro­boszcza­mi lub rek­tora­mi sąsied­nich koś­ciołów; zna­j­dowali się w kon­fesjonale; planu­jąc stałe i częste cel­e­brac­je pokutne, zapew­ni­a­jąc jed­nocześnie jak najsz­er­szą dostęp­ność księży, którzy po osiąg­nię­ciu wyma­ganego wieku, nie pełnią określonych funkcji dusz­paster­s­kich. W zależnoś­ci od możli­woś­ci pamię­ta­jmy także, zgod­nie z Motu pro­prio Mis­eri­cor­dia Dei, o dusz­paster­skiej możli­woś­ci słucha­nia spowiedzi także pod­czas cel­e­bracji Mszy Świętej.

W celu ułatwienia zadań spowied­nikom, Pen­i­tenc­jaria Apos­tol­s­ka, z upoważnienia Ojca Świętego, stanowi, że kapłani, którzy towarzyszą lub przyłącza­ją się do piel­grzymek jubileuszowych poza włas­ną diecezją, mogą korzys­tać z tych samych uprawnień, jakie zostały im powier­zone w ich włas­nej diecezji przez pra­wow­ity organ. Spec­jalne uprawnienia zostaną wów­czas przyz­nane przez tę Pen­i­tenc­jar­ię Apos­tol­ską pen­i­tenc­jar­zom rzym­s­kich Bazy­lik Papies­kich, kanon­ikom pen­i­tenc­jar­zom lub pen­i­tenc­jar­zom diecez­jal­nym utwor­zonym w poszczegól­nych okrę­gach koś­ciel­nych.

Spowied­ni­cy, po uprzed­nim poucze­niu z miłoś­cią wiernych o powadze grzechów, do których należą te z dołąc­zonym zas­trzeże­niem lub cen­zurą, wyz­naczą z dusz­paster­ską miłoś­cią odpowied­nie poku­ty sakra­men­talne, aby w miarę możli­woś­ci doprowadz­ić ich do trwałej poku­ty i w zależnoś­ci od charak­teru spraw, zaprosić ich do napraw­ienia skan­dali i szkód.

Pen­i­tenc­jaria na koniec gorą­co zachę­ca Biskupów, jako posi­adaczy potrójnego munus naucza­nia, rządzenia i uświę­ca­nia, aby zad­bali o jasne wyjaśnie­nie pro­ponowanych tutaj przepisów i zasad doty­czą­cych uświęce­nia wiernych, ze szczegól­nym uwzględ­nie­niem lokalnych warunk­ów, kul­tu­ry i trady­cji. Kat­e­cheza dos­tosowana do specy­fi­ki społeczno-kul­tur­owej każdego nar­o­du będzie w stanie zapro­ponować sposób skutecznego głoszenia Ewan­gelii i całok­sz­tał­tu orędzia chrześ­ci­jańskiego, zako­rzeni­a­jąc głę­biej w ser­cach prag­nie­nie tego wyjątkowego daru, uzyskanego za pośred­nictwem Koś­cioła.

Niniejszy Dekret obow­iązu­je przez cały Jubileusz Zwycza­jny roku 2025, nieza­leżnie od wszel­kich postanowień stanow­ią­cych inaczej.

W Rzymie, w siedz­i­bie Pen­i­tenc­jarii Apos­tol­skiej, 13 maja 2024 roku, we wspom­nie­nie Mat­ki Bożej z Fatimy.

Kard. Ange­lo De Donatis
Pen­i­tenc­jar­iusz Więk­szy

Bp Krzysztof Nykiel
Regens