Zakon Świętego Fran­cisz­ka z Asyżu – duchowość, mis­ja i dziedz­ict­wo

Kim są fran­ciszkanie?

Zakon Braci Mniejszych, znany dziś sze­roko jako fran­ciszkanie, to wspól­no­ta zakon­na opar­ta na duchowoś­ci i ideałach Świętego Fran­cisz­ka z Asyżu. Od pon­ad ośmiu wieków zakon ten niesie światu przesłanie poko­ju, dobra i miłoś­ci do Boga oraz całego stworzenia. Choć jego począt­ki się­ga­ją XIII wieku, fran­ciszkanie pozosta­ją dziś jed­ną z najbardziej dynam­icznych i rozpoz­nawal­nych rodzin zakon­nych w Koś­ciele katolickim, obec­nych na wszys­t­kich kon­ty­nen­tach.

Zakon pow­stał w 1209 roku, kiedy to papież Inno­cen­ty III ust­nie zatwierdz­ił regułę życia wspól­no­ty gro­madzącej się wokół Fran­cisz­ka z Asyżu. Reguła ta była pros­ta i radykalna: życie według Ewan­gelii w duchu ubóst­wa, braterst­wa i poku­ty. W ciągu kilku lat do Fran­cisz­ka dołączyli liczni naślad­ow­cy, a ich licz­ba rosła tak szy­bko, że potrzeb­na była struk­tu­ra orga­ni­za­cyj­na i for­malne zatwierdze­nie.

W 1223 roku papież Hon­o­riusz III zatwierdz­ił ostate­czną wer­sję reguły bul­lą „Solet annuere”. W ten sposób zakon otrzy­mał ofic­jalne miejsce w Koś­ciele. Szy­bko rozprzestrzenił się po Europie i poza nią, a jego mis­jonarze docier­ali do najbardziej odległych zakątków świa­ta.

Trzy gałęzie jed­nego ducha

Z cza­sem, w wyniku reform i różnic w inter­pre­tacji charyz­matu św. Fran­cisz­ka, zakon podzielił się na trzy główne wspól­no­ty, które dziś tworzą tzw. I Zakon fran­ciszkańs­ki:

• Bra­cia Mniejsi (OFM) – ich znakiem jest brą­zowy habit przepasany białym sznurem. Pracu­ją w dusz­pasterst­wie, mis­jach i dziełach chary­taty­wnych;

• Bra­cia Mniejsi Kapucyni (OFM­Cap) – odz­nacza­ją się prostym stylem życia, noszą habit z charak­terysty­cznym kap­turem. Sil­nie zaan­gażowani w ewan­ge­liza­cję, rekolekc­je i pomoc ubogim;

• Bra­cia Mniejsi Kon­wen­tu­al­ni (OFM­Conv) – to gałąź, która od początku pod­kreślała potrze­bę wiedzy, druku i obec­noś­ci w mias­tach. Ich habit jest czarny lub szary, a życie zakonne częs­to łączy się z nauką, medi­a­mi, wydawnict­wa­mi i dusz­pasterst­wem parafi­al­nym.

Fran­ciszkanie Kon­wen­tu­al­ni – dziś i jutro

Bra­cia Mniejsi Kon­wen­tu­al­ni to jed­na z najbardziej rozpoz­nawal­nych wspól­not fran­ciszkańs­kich w Polsce. Ich najważniejszym ośrod­kiem jest Niepokalanów, założony przez św. Maksy­mil­iana Mar­ię Kol­bego – wielkiego fran­ciszkan­i­na i męczen­ni­ka Auschwitz. Drugim, równie znaczą­cym miejscem, jest klasz­tor w Krakowie, obec­ny nieprz­er­wanie od 1237 roku.

Fran­ciszkanie prowadzą dziś:
- sank­tu­ar­ia maryjne i świę­tych,
- parafie miejskie i wiejskie,
- domy rekolek­cyjne i klasz­to­ry kon­tem­pla­cyjne,
- wydawnict­wa, media katolick­ie (np. Radio Niepokalanów),
- dzieła miłosierdzia (schro­niska, jadło­da­jnie, pra­ca z osoba­mi uza­leżniony­mi),
- dzi­ałal­ność misyjną w Afryce, Azji i Ameryce Połud­niowej.

Co czwarty pol­s­ki fran­ciszkanin kon­wen­tu­al­ny pracu­je poza grani­ca­mi kra­ju, niosąc Ewan­gelię ludziom w najodle­gle­jszych miejs­cach.

Młodzież, powoła­nia, duchowość

Ważnym polem ich dzi­ałal­noś­ci jest for­ma­c­ja młodych: fran­ciszkanie prowadzą dusz­pasterst­wa młodzieży, orga­nizu­ją rekolekc­je powołan­iowe, dni skupi­enia i wydarzenia takie jak „Spotkanie Młodych w Niepokalanowie”. Duchowość fran­ciszkańs­ka jest otwarta i serdecz­na, peł­na miłoś­ci do stworzenia, braterst­wa i pros­to­ty życia.

To również duch miłoś­ci do Koś­cioła, posłuszeńst­wa papieżowi i sza­cunku dla kapłanów, nieza­leżnie od ich słaboś­ci. Fran­ciszkanie uczą służ­by, obec­noś­ci, mod­l­itwy i dzi­ała­nia w duchu Chrys­tu­sowym.

Świę­ty Fran­ciszek z Asyżu – źródło i inspirac­ja

Postać św. Fran­cisz­ka z Asyżu pozosta­je fun­da­mentem dla każdego fran­ciszkan­i­na. Ten syn bogat­ego kup­ca z Umbrii porzu­cił życie w luk­susie, by całkowicie odd­ać się Chrys­tu­sowi. Żył w ubóst­wie, wśród ubogich, kochał naturę, zwierzę­ta i ludzi. Był pier­wszym, który zor­ga­ni­zował żywą szop­kę, i pier­wszym styg­matykiem Koś­cioła.

Fran­ciszek głosił Ewan­gelię z mocą i pros­totą. Jego zawołanie: “Pokój i dobro” do dziś jest sym­bol­em fran­ciszkańskiego sty­lu życia. Był mis­jonarzem, mistykiem i pokut­nikiem, ale też bratem wszys­t­kich. Jego duch żyje w zakonach, które pow­stały z jego inspiracji.

Zakon Świętego Fran­cisz­ka z Asyżu to żywe świadect­wo Ewan­gelii w świecie. To wspól­no­ta ludzi odważnych, ubogich w duchu, gotowych służyć i kochać. Wspól­no­ta, która nieustan­nie odnaw­ia swo­je powołanie do bycia znakiem Bożej miłoś­ci. W cza­sach niepoko­ju i zamę­tu głoszą pokój, nadzieję i miłosierdzie. I robią to z poko­rą – na wzór Biedaczyny z Asyżu.